Przez 10 lat nie udało się podwyższyć wałów w Łapanowie. Pomoc zadeklarował prezydent Andrzej Duda

WIDEO: Podtopienia w Małopolsce. "Zalało cały dom, tragedia", "Czegoś takiego nie widziałem"

Źródło: TVN24/x-news

Przez niekompletny i za niski wał wezbrane wody Stradomki przelały się w niedzielę nad ranem i zalały centrum Łapanowa – uszkadzając i podtapiając drogi, mosty, chodniki oraz blisko setkę budynków: domy, sklepy, zakłady, kościoły. Kilkadziesiąt osób trzeba było ewakuować.

- Przyjechałem tutaj, żeby zobaczyć wielkie rozgoryczenie. Wśród mieszkańców jest bardzo dużo żalu. Z przykrością trzeba powiedzieć: po 10 latach trudno nie widzieć dla niego uzasadnienia – przyznał Andrzej Duda po kilkudziesięciominutowej wizycie na zalanych terenach. - Jesteśmy tu i teraz i trzeba po prostu tę sprawę załatwić. Zobowiązałem się, że zwrócę się do pana premiera, żeby przekazał tutaj środki, ponieważ - jak widać - problem może mieć charakter cykliczny. Nie można dopuścić do tego, żeby to trwało – przekonywał prezydent.

Chodzi o kwotę ok. 15 mln złotych.

- My takich pieniędzy nie jesteśmy w stanie wyłożyć. Zresztą pani dyrektor Wód Polskich mówi podobnie. Ta inwestycja ruszy tylko pod warunkiem, że będzie wsparcie z budżetu centralnego – zauważa Andrzej Śliwa, wójt Łapanowa.

Ludzie przyjęli deklarację prezydenta z entuzjazmem. Mają nadzieję, że nie skończy się tylko na obietnicach przedwyborczych, ale za nimi pójdą konkretne decyzje.

- Podwyższenie wałów zapowiadano już dziesięć lat temu. Gdyby wtedy je nadbudowano to teraz może by nas nie zalało i nie byłoby takich zniszczeń – mówią.

Po powodzi w 2010 roku podjęte zostały wprawdzie działania w sprawie rozbudowy wałów przy Stradomce, zlecono nawet opracowanie dokumentacji geodezyjnej, ale ostatecznie inwestycji nie udało się doprowadzić do finału.

- Firmę, która wygrała przetarg, zadanie to przerosło. Ostatecznie odstąpiła od niego i zapłaciła nawet kary umowne. Na przeszkodzie stanęły skomplikowane kwestie własnościowe. Część działek, na których planowana była budowa nowych wałów znajduje się bowiem w rękach prywatnych – zauważa wójt Śliwa.

Teraz inwestycja realizowana ma być w ramach specustawy. Wywłaszczenia mają odbywać się odgórnie, niezależnie od prac w terenie. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to dwa lata zająć ma przygotowanie inwestycji i kwestie projektowe, a sama budowa potrwa rok, góra półtora. W grę wchodzi nie tylko podniesienie istniejącego wału, który – jak pokazały dwukrotnie powodzie – jest za niski, ale również jego wydłużenie o ok. pół kilometra. Chodzi o to, aby zapobiec sytuacji, która miała miejsce w niedzielę, że wysoka woda na Stradomce zamiast międzywalem, płynęła obok – zalewając centrum Łapanowa.

- Wody Polskie jeżeli tylko dostaną środki, o których pan prezydent powiedział, są w gotowości do podjęcia niezwłocznie działań do realizacji tego zadania. Jesteśmy przygotowani i jak tylko będzie uruchomiona dotacja, będziemy działać – zapewniła podczas wizyty prezydenta Dudy w Łapanowie Małgorzata Sikora , dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wody Polskie w Krakowie. Przyznała, że do pełnej ochrony przeciwpowodziowej potrzebne są jeszcze zbiorniki suche, ale uzupełnienie wałów przy Stradomce, co nastąpić ma w ciągu 3-4 lat jest pierwszy, bardzo ważny etap dla zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom Łapanowa.

W miejscowości cały czas trwają wielkie porządki oraz szacowane są straty po niedzielnej powodzi. W terenie pracują non-stop trzy, powołane przez gminę komisje. W poniedziałek do urzędu gminy dotarła pierwsza transza pieniędzy od wojewody w ramach tzw. zasiłków celowych na usuwanie skutków klęski. Do 6 tys. zł doraźnej pomocy dostanie na początek 37 rodzin. Drugie tyle ma dostać wsparcie w następnych dniach. W następnej kolejności przyznawane mają być dotacje na remonty i odbudowę zniszczonych budynków.

- Starosta bocheński zaoferował mieszkańcom możliwość noclegu w bursie w Bochni wraz z darmowym wyżywieniem. Na razie chętni się nie zgłosili. Woleli zostać w swoich domach, mimo że te są jeszcze zawilgocone i uszkodzone – zauważa wójt Śliwa.

W Łapanowie z niepokojem nasłuchują informacji o zapowiadanych kolejnych falach intensywnych opadów i boją się powtórki z niedzieli. Strażacy doraźnie workami z piaskiem obłożyli wały i podwyższyli je, przygotowując się na ewentualne, ponowne wezbranie wody w Stradomce.